گناه آدم و میراث گناه

                    نجات شناسی مسیحی

در عموم ادیان واژه مشترکی به نام رستگاری و نجات وجود دارد و هر دینی نسخه­ای مخصوص به خود برای این واژه پیشنهاد می­ کند، در این میان مسیحیت راه مخصوص به خود را دارد.

یکی از اساسی­ ترین عقاید مسیحیت را آموزه« فدا»، یعنی نجات بشریت به وسیله مرگ عیسی مسیح(ع) تشکیل می ­دهد. مسیحیان معتقدند انسان در خلقت اولیه­ اش پاک و مقدس آفریده شد ولی پس از گناه آدم این پاکی از وی گرفته شد و طبیعتش بیمار یا فاسد گشت و این انسان توانائی برای نجات نداشت و در حالت قهر با خدا قرار داشت و برای برقراری آشتی با خدا و بازگشت طبیعت اولیه از گناه کافی نبود و باید کفاره­ای داده می­ شد از آنجا که انسان سقوط کرده توان پرداخت کفاره را نداشت خداوند یگانه فرزند خود مسیح که همذات با خدا بود را فرستاد تا در میان بشر زندگی کند و سپس مصلوب شود تا خود را فدای گناهان بشریت بگرداند و بعد از مرگ مسیح حالت دوستی بین خدا و بشر حاصل شد و هر کس که به مسیح ایمان آورد گناهانش بخشیده می­ شود.

انسان قبل از گناه

خداوند انسان را آفرید و انسان در طبیعت اولیه خود پاک و خداگونه[1] خلق شده در اعتقاد نامه رسمی کاتولیک آمده است:

پدر و مادر نخستین ما یعنی آدم و حوا در اصل پاک «حالت تقدس و عدالت» خلق شدند.[2]

و همه مسیحیان در اصل «تقدس وعدالت» قبل از هبوط آدم اختلافی ندارند گرچه در نحوه آن اختلاف جزئی بین کاتولیک و پروتستان هست. کاتولیک ها می گویند خدا انسان را از دو جوهر نفس و جسم خلق کرد که به ضدیت با هم متمایل بودند و به انسان موهبتی فوق العاده عطا کرد تا جسم را تابع روح کنداین همان نیکوئی و قداستی است که با هبوط آدم از انسان از او گرفته شد ولی پروتستان ها می گویند این نیکوئی و قداست موهبتی فوق العاده نبوده بکله جزء طبیعت انسان بود که با سقوط او طبیعتش به گونه ای دیگر یافت[3]. در نتیجه طبیعت انسان به طور کامل فاسد شد و نیکوئی در آن از بین رفت.

گناه اصلی

چنانکه گفتیم آدم به صورت پاک و تقدس یافته آفریده شد ولی هنگامی که از درخت ممنوعه خورد این نافرمانی باعث شد که تقدس یافتگی اولیه اش را از دست بده در نتیجه طبیعت آدمی فاسد شد همانند انسانی که درون چاهی سقوط کند و تمام استخوان­های بدنش بشکند و دیگر قادر به نجات خود نبود. در الهیات مسیحی به نافرمانی آدم و حوا که منجر به سقوط انسان شد گناه نخستین می گویند [4] 

پولس در این باره می گوید:

پس همانگونه که گناه به واسطه یک آدم وارد جهان شد و به واسطه گناه مرگ آمد.[5]

مقصود از این مرگ، مرگ روحی و فساد ذاتی است و این فساد ذاتی از آدم به تمام نسلش به ارث رسید، یعنی تمام انسان ها در زمان تولد فاسد هستند و این فساد در تمام جنبه های زندگی آنان وارد شده است. انسان تازه تولد یافته، چیز نیکویی در خود ندارد تا خدا را راضی کند و هیچ قدرتی ندارد که وضع خود را تغییر ده . به بیان دیگر انسانی که تازه پای به دنیا می نهد، مملو از زشتیها و گناهان بوده و یکسره در زیان است. آدم با گناه خویش، سبب نابودی صورت خداوندی در خود گشته و دوستی میان خود و خدا را از بین می برد.

به طور خلاصه این گناه چند خصوصیت را در بشر ایجاد کرد

آدم با گناه خود تقدس و عدالت اولیه را که از خدا دریافت کرده بود از دست داد(کاتولیک)[6] و گناه طبیعتش به طور کامل فاسد می شود(پروتستان) [7] و در نتیجه گناه آدم بشر مرتکب گناهان بعدی نیز می گردد.

انسان جاودان آفریده شده بود و در نتیجه گناه آدم بود که مرگ وارد زندگی بشر شد و مرگ مزد گناه است[8] اگوستین معتقد است در نتیجه گناه دو نوع مرگ وارد زندگی انسان شده مرگ جسم و مرگ روح و آدم با ارتکاب گناه هم جمساً و هم روحاً دچار مرگ شد.[9]

با گناه آدم رابطه بین خدا و بشر قطع شد و بشریت در حالت قهر با خدا رفت که پولس از آن به زمان دشمنی بشریت و خدا یاد می کند(رومیان 5: 10) و خداوند از بشریت غضبناک بود(رومیان 5: 9)

گناه ذهن انسان را تیره ساخت و باعث شد انسان نتواند به درستی فکر کند به همین ترتیب اراده انسان تضعیف شد و حتی قادر به تشخیص بیماری خود نیستیم چه برسد به مداوای آن [10].

و نتیجه اینکه عصیان آدم باعث بیگانگی ما با خدا شد و طبیعت بشر را فاسد کرد و گناهان بعدی بشر نماد بیرونی این طبیعت فاسد بود. [11]

میراث گناه

خطای آدم تنها به خود وی زیان وارد نکرد بلکه همه نسل او را متضرر کرد[12] همانند تنبیه های گروهی که به خاطر جرم یک نفر یک گروه را تنبیه می کنند. گناه یک نفر(آدم) به تمامی نسلش به ارث رسید و تمام بشریت فاسد شد حتی کودکانی که تازه به دنیا می آیند میراث بر گناه آدم هستند. پولس می گوید:

پس همچنان که به یک خطا حکم شد بر جمیع مردمان برای قصاص (رومیان 5: 18)

آگوستین از بزرگترین متفکران مسیحی می گوید:

تمام ابنای بشر به علت سقوط آدم به گناه آلوده شدند گناه ذهن انسان را تیره و تار ساخت و باعث شد که فرد گناهکار نتواند به درستی بیندیشد و در واقع گنهکار بودن ما کاملاً از کنترل ما خارج است وضعیتی که زندگی ما را از بدو تولد آلوده می سازد و پس از آن نیز بر ما مسلط می شود و گناه جزء طبیعت بشر شده است و گناه اولیه آدم یک بیماری ارثی را بشر حاصل شد که به صورت ارثی از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و بشر را در اسارتی فرو برده که خود به خود قادر نیست از چنگال آن رهایی یابد و در حقیقت از نظر یک مفهوم حقوقی تقصیری را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کند و گناه پدری بر تمام فرزندانش بار می شود [13].

طبق نظر اوگوستین گناه سه نوع اثر بر انسان داشت:

1.   گناه نوعی بیماری موروثی است که از نسلی به نسل دیگر می رسد و این بیماری باعث تضعیف انسان شده و انسان دیگر به خودی خود نمی تواند مداوا کند و نیاز به طبیبی آسمانی است.

2.      گناه قدرتی است که بشر را به اسارت برده و به خودی خود توان آزادی را نداریم وتنها به محض فیض نجات میابیم.

3.   گناه مفهومی اساساً قضایی دارد و همانا تقصیر انسان از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود و مسیح می آید تا آمرزش و بخشش را به ارمغان بیاورد [14]

شورای کارتاژ مصوبات جالبی دارد که میتواند به درک بهتر آموزه گناه اصلی کمک کند.

اگر کسی بگوید که آدم، اولین انسان فانی خلق شده بود به گونه ای که چه گناه می کرد و یا نمی کرد با علل طبیعی و نه به بهای گناه می مرد باید او را تکفیر کرد.

اگر کسی بگوید لازم نیست نوزاد را تعمید دهند با این که آنان برای تطهیر از گناهان تعمید می شوند ولی گناه اصلی از آدم ناشی نمی شود به گونه ای که درمورد آنان تعبیر تعمید «برای تطهیر از گناهان» به معنای مجازی و نه حقیقی آن است باید او را تکفیر کرد.

این که کسی بگوید در ملکوت آسمانی یا هر جای دیگر هر مکان متوسطی محلی وجود دارد که کودکانی که بدون تعمید از این دنیا می روند در آن جادو شادی به سر می برند باید او را تکفیر کرد.

این که فیض خدا که به وسیله آن انسان از طریق عیسی مسیح خداوند عادل شمرده می شود فقط برای تطهیر از گناهان است که مرتکب شده است فائده دارد نه برای جلوگیری از انجام گناهان دیگر او را نیز باید تکفیر کرد.

و اگر بگوید: فیض عادل شمرده شده به ما داده شد تا آسان تر بتوانیم به وسیله فیض این کاری را که مأمور به انجام آن هستیم با ... خود انجام دهیم گویا حتی بدون هدیه فیض ما می توانستیم البته نه چندان آسان از این فرمان پیروی کنیم باید او را تکفیر کرد.[15]

--------------------------------------------------------------------

پی نوشت:

[1]. خدا آدم را به صورت خود آفرید(پیدایش 1: 27)

[2]. Catechism of the Catholic Church, 85

[3]. القس انس الامیر کانی، نظام التعلیم فی العلم لاهوت القویم، ج2، ص53 

[4] - Oxford Dictionary of the Christian Church (Oxford University Press 2005 ISBN 978-0-19-280290-3), article Original Sin

[5]  نامه پولس به رومیان (5: 12) 

[6]. Catechism of the Catholic Church, P.93-94

[7]. القس انس الامیر کانی، نظام التعلیم فی العلم لاهوت القویم، ج2، ص 78

[8]. برداشت از اعتقاد نامه کارتاژ

[9]. Agustine, s.Cityoof God ,P.522.

[10] . درآمدی بر الاهیات مسیحی، ص 475

[11] . جان استات مبانی مسیحیت ، مترجم روبرت آسریان، ص 68 

[12]. Catechism of the Catholic Church, paragraphs 404-405

[13] . الستر مک کراث، نقل با تلخیص از کتاب درآمدی بر الاهیات مسیحی، ترجمه عیسی دیباج، ص 457

[14]  همان، ص 476

[15] - J.Ayer,Source Book for Ancient Church History (New York:scribners 1926) pp 464- 465 ، نقل از وورست، ای وان. مسیحیت لابه لای متون، ص 179 .  

    

                                                                      برگرفته از: http://yaremasih.mihanblog.com